सिबिल स्कोर म्हणजे नक्की काय सिबिल स्कोर माहिती | Sibil Score Manje Kay |

 

 

 सिबिल स्कोर म्हणजे काय? कर्ज घेताय, पण मंजूर होत नाही तर सिबिल स्कोअर इतका असायलाच हवा!

 

आपल्यासारख्या सामान्य माणसांना त्यांची स्वप्न पूर्ण करण्यासाठी घर गाडी चैनीच्या वस्तू याकरिता नेहमीच बँकेकडून कर्जाची आवश्यकता असते.  पण तुमचा सिबिल रेकॉर्ड कसा आहे यावरच बँक किंवा पतसंस्था कर्ज पुरवठा करते. तुमचा सिबिल स्कोर चांगला असेल तर बँक तुम्हाला कर्ज लगेच देते. पण जर सिबिल स्कोर खराब असेल तर मात्र तुम्हाला कर्ज मिळण्यात अडचण येते.

आपल्या लोन साठी आपली पात्रता ठरवणारा हा सिबिल स्कोर म्हणजे नक्की आहे तरी काय? हे या लेखातून आपण सविस्तर समजून घेऊया.

 

सिबिल स्कोर म्हणजे काय

TransUnion सिबिल  Limited, ज्याला पूर्वी सिबिल  म्हटले जायचे, ही भारतातील अग्रगण्य क्रेडिट माहिती दाखवणारी कंपनी आहे. ही कंपनी क्रेडिट संबंधित डेटावर आधारित व्यक्ती आणि कंपन्यांचे क्रेडिट अहवाल तयार करते. सिबिल  कडून दिलेल्या मुख्य डेटामध्ये व्यक्तींसाठी क्रेडिट स्कोअर आणि कंपन्यांसाठी क्रेडिट रँक समाविष्ट आहे, जे नवीन क्रेडिट मंजूर करण्यासाठी अनेकदा निर्णायक घटक असतात.

 

सिबिल म्हणजे काय? ती कशी कार्य करते? सिबिल  स्कोअर आणि क्रेडिट रँकचा अर्थ काय आहे आणि लाभार्थीसाठी त्यांचं महत्त्व काय आहे?

 

सिबिल कशी काम करते?

सिबिलला भारतीय रिझर्व्ह बँकेने परवाना दिलेला आहे आणि 2005 च्या क्रेडिट इन्फॉर्मेशन कंपनीज (नियमन) कायद्याद्वारे हे चालतं. आपल्यासारखी एखादी व्यक्ती आणि कंपन्यांसाठी क्रेडिट स्कोअर, क्रेडिट रँक आणि क्रेडिट अहवाल तयार करते. कर्ज आणि क्रेडिट कार्ड यांसारख्या नवीन क्रेडिटसाठी अर्ज मंजूर करण्यात हे अहवाल एखाद्याची ऐपत ठरवतात.

 

सिबिल कशी काम करते ते समजून घेऊया

होतं काय की बँका आणि इतर वित्तीय संस्था जशा की एनबीएफसी त्यांचा ग्राहक डेटा, जसे की थकित कर्जाची रक्कम, परतफेडीच्या नोंदी, नवीन कर्ज/क्रेडिट कार्डसाठी येणारे अर्ज आणि इतर क्रेडिट संबंधित माहिती सिबिल  ला सबमिट करतात.

 

TransUnion सिबिल  बँकांनी दिलेल्या डेटाचे मूल्यांकन करते आणि “क्रेडिट स्कोअर” समाविष्ट असलेल्या व्यक्तींसाठी क्रेडिट अहवाल तयार करते. तर, व्यवसायांसाठी असलेल्या क्रेडिट अहवालांना “क्रेडिट रँक” असते.

 

सिबिल अहवालावर आधारित बँका किंवा NBFCs अर्जदाराला कर्ज देण्याच्या जोखमीचे मूल्यांकन करतात आणि त्यानंतर कर्ज/क्रेडिट कार्ड अर्ज मंजूरतरी करतात किंवा नाकारतात. त्यानंतर, हा निर्णय सिबिल  ला देखील कळविला जातो आणि ही माहिती भविष्यातील अहवालांमध्ये समाविष्ट केली जाते.

 

आता समजलं एखाद्यावेळी बँक आपल्याला कर्ज नाकारते किंवा लगेच कर्ज देते त्यामागे सिबिल स्कोर ची भूमिका अशी असते.

 

सिबिल स्कोर कसा असतो?

सिबिल  स्कोर ही तीन अंकी संख्या आहे. हे 300 ते 900 पर्यंत आहे आणि एखाद्या व्यक्तीची कर्ज घेण्याची पात्रता दर्शवते. जेव्हा जेव्हा एखादी व्यक्ती नवीन कर्ज किंवा क्रेडिट कार्डसाठी अर्ज करते तेव्हा कर्ज देणारी संस्था कर्जाची मुदत वाढवण्याच्या जोखमीचे मूल्यांकन करण्यासाठी अर्जदाराचा क्रेडिट स्कोअर तपासते. 700 च्या जवळ चांगला क्रेडिट स्कोअर असेल तर तुम्हाला कोणती बँक किंवा पतसंस्था लगेचच कर्ज देईल.

 

आपण सिबिल खातं तयार करू शकतो. सिबिल  खातं तयार करण्याचे फायदे

तुम्ही सिबिल  वेबसाइटवर खाते तयार करून सिबिल  सदस्य होऊ शकता, ज्यासाठी लागू शुल्क भरावे लागेल. सिबिल .com वर खाते तयार करण्याचे खालील फायदे आहेत:

 

तुम्हाला सिबिल  स्कोअर आणि रिपोर्ट्सवर दररोज अपडेट मिळतात.

तुमच्या क्रेडिट रिपोर्ट/स्कोअरमध्ये कोणताही बदल झाल्यावर तुम्हाला त्वरित सूचना मिळते.

तुमच्या भविष्यातील कृतींवर आधारित तुमच्या क्रेडिट प्रोफाइलवर कसा परिणाम होईल हे शोधण्यासाठी तुम्ही ऑनलाइन “स्कोअर सिम्युलेटर” वापरू शकता;

तुम्हाला तुमच्या क्रेडिट प्रोफाइलवर आधारित वैयक्तिक कर्जाच्या ऑफर मिळतात आणि

तुम्ही सिबिल  वैयक्तिक स्कोअर, क्रेडिट सारांश इत्यादी वापरून तुमच्या क्रेडिट आरोग्यावर लक्ष ठेवू शकता.

सिबिल  खाते कसे तयार करावे?

सिबिल खाते तयार करून सिबिल  सदस्य बनण्याची प्रक्रिया खालीलप्रमाणे आहे..

 

स्टेप  1: सिबिल  सदस्यत्व पेजला भेट द्या. एक वेबपेज दाखवलं जाईल जे सध्या उपलब्ध सबस्क्रिप्शन प्लॅन दर्शवेल – मूलभूत, मानक आणि प्रीमियम त्यांच्या शुल्कासह. तुमच्या गरजेनुसार योजना निवडा

स्टेप  2: पुढील पृष्ठावर, खाली दर्शविल्याप्रमाणे वैयक्तिक माहिती भरा. अटी आणि नियम वाचा आणि नंतर तुमचा डेटा सबमिट करण्यासाठी “स्वीकारा आणि सुरू ठेवा” वर क्लिक करा

स्टेप  3: तुमची ओळख सत्यापित करा आणि पेमेंट करण्यासाठी सिबिल .com वेबसाइटला भेट द्या

सिबिल  सदस्य लॉगिन करण्याची प्रक्रिया

 

सिबिल पोर्टलवर तुमचं लॉगिन पूर्ण करण्यासाठी खालील प्रक्रिया आहे.

स्टेप  1: सिबिल  सदस्य लॉगिन पोर्टलला भेट द्या.

स्टेप  2: लॉगिन करण्यासाठी तुमचे सिबिल .com वापरकर्तानाव आणि पासवर्ड एंटर करा.

 

सिबिल स्कोअर विनामूल्य कसा जाणून घ्यायचा?

तुम्ही तुमचा सिबिल स्कोअर वर्षातून एकदा विनामूल्य तपासू शकता. सिबिल  स्कोअर नंतर तपासण्यासाठी तुम्हाला वर नमूद केलेल्या पेड सबस्क्रिप्शन प्लॅनपैकी एकाचा लाभ घ्यावा लागेल.

 

स्टेप  1: तुमचे वैयक्तिक तपशील आणि आयडी क्रमांक देऊन एक सिबिल  खाते तयार करा

स्टेप  2: तुमच्या फोन नंबरवर मिळालेला OTP आणि मागील स्टेप मध्ये दिलेला ई-मेल आयडी टाकून तुमची ओळख सत्यापित करा

स्टेप  3: तुमचा क्रेडिट स्कोअर जाणून घ्या आणि खाते तयार केल्यानंतर वर्षातून एकदा विनामूल्य अहवाल मिळवा.

 

तुमचे सिबिल स्कोअर आणि अहवालांचे नियमितपणे निरीक्षण करण्यासाठी, तुम्ही सशुल्क सदस्य असणे आवश्यक आहे. 1 महिन्यासाठी सशुल्क सदस्यता योजना रु. 550. (मूलभूत योजना)

 

सिबिल अहवालातील घटक कोणते आहेत?

बँका आणि NBFC सह विविध वित्त संस्थांद्वारे कर्ज आणि क्रेडिट कार्डचे मासिक रेकॉर्ड सिबिल  ला दिले जातात. सिबिल  या डेटाचा वापर एखाद्या व्यक्तीचा क्रेडिट माहिती अहवाल (CIR) किंवा सिबिल  अहवाल तयार करण्यासाठी करते. सिबिल  अहवालाचे विविध भाग खालीलप्रमाणे आहेत:

 

सिबिल स्कोअर हा सिबिल  अहवालाचा पहिला विभाग आहे, ज्यामध्ये 300 आणि 900 मधील 3-अंकी संख्या असते, जी एखाद्या व्यक्तीची क्रेडिट पात्रता दर्शवते. अल्गोरिदमद्वारे एखाद्या व्यक्तीचा क्रेडिट डेटा वापरून स्कोअर मोजला जातो.

 

वैयक्तिक माहिती अशाप्रकारे समाविष्ट असते

CIR च्या पहिल्या भागात जन्मतारीख, पॅन, मोबाईल नंबर, पत्ता इ.

खाते माहिती

यामध्ये तुमची सध्याची तसेच मागील कर्जे आणि क्रेडिट कार्ड, तुमची थकबाकी, कर्जाची रक्कम, क्रेडिट कार्ड मर्यादा इत्यादींबद्दल माहिती असते.

 

क्रेडिट चौकशी

जेव्हाही तुम्ही क्रेडिट कार्ड/कर्जासाठी अर्ज करता, तेव्हा कर्ज देणारी संस्था सिबिल  ला तुमच्या क्रेडिट रिपोर्टच्या प्रतीसाठी विनंती करते. कर्ज देणाऱ्या संस्थेने केलेल्या अशा विनंतीला चौकशी म्हणतात.

 

अशाप्रकारे, सिबिल अहवाल मुळात एखाद्या व्यक्तीने कर्ज किंवा क्रेडिट कार्ड कसे फेडले आहे याचा रेकॉर्ड देतो.

पण कृपया लक्षात घ्या की क्रेडिट रिपोर्टमध्ये एखाद्या व्यक्तीच्या गुंतवणुकीची किंवा बचतीची माहिती समाविष्ट नसते.

 

सिबिल रँक म्हणजे काय?

आता बघा आपल्याला कर्ज द्यायचं की नाही ते ठरवताना ज्याप्रमाणे सिबिल व्यक्तींसाठी क्रेडिट स्कोअर देते. त्याचप्रमाणे ते व्यवसायांसाठी क्रेडिट रँक तयार करते. सिबिल रँक कंपनी क्रेडिट रिपोर्टचा (CCR) संख्यात्मक सारांश म्हणून काम करते. हा 1 ते 10 पर्यंत आहे, जेथे 1 सर्वोत्तम रँक मानला जातो.

 

सध्या सिबिल  रँक फक्त 10 लाखांपेक्षा जास्त कमावलेल्या व्यवसायांनाच दिला जातो.

सिबिल रँक कंपनीची योग्यता दर्शवत असल्याने, नवीन कर्ज मिळण्याच्या शक्यतांवर त्याचा परिणाम होऊ शकतो. म्हणजे तुमच्या कंपनीची सिबिल  रँक 1 च्या जवळ जाईल, नवीन कर्ज मिळण्याची शक्यता वाढेल.

 

कर्ज घेताय तर आपला सिबिल रँक कसा जाणून घ्यायचा?

 

कंपनी क्रेडिट रिपोर्ट (सीसीआर) मिळविण्याची आणि कंपनीची सिबिल रँक जाणून घेण्याची प्रक्रिया अशी आहे.

 

स्टेप  1: सिबिल  CCR आणि रँक चेकिंग पोर्टलला भेट द्या.

स्टेप  2: कंपनी तपशील प्रविष्ट करा.

स्टेप  3: पेमेंट करा (सध्या रु. 3000)

स्टेप  4: शेवटी, CCR डाउनलोड करण्यासाठी KYC दस्तऐवज अपलोड करा आणि कंपनीची सिबिल  रँक जाणून घ्या.

 

तुम्ही डिमांड ड्राफ्ट वापरून किंवा सिबिल रँक मिळवण्यासाठी क्रेडिट कार्ड/डेबिट कार्ड किंवा इंटरनेट बँकिंग वापरून पैसे देऊ शकता. तुम्हाला ऑफलाइन पेमेंट करायचे असल्यास (डिमांड ड्राफ्ट) आणि हो महत्वाचं म्हणजे सिबिल वेबसाइटवरील सर्व सूचना वाचा.