झेंडूची लागवड कोणत्या महिन्यात करावी | Zendu Lagvad Mahiti |

 

 

झेंडू किंवा गेंडा, एक सुंदर पिवळे आणि केशरी फूल. प्रत्येकाने हे फूल ऐकले किंवा पाहिले असेल. हे अगदी सामान्य आहे, आणि आम्ही ते आमच्या लॉन आणि बागांमध्ये देखील पाहू शकतो आणि झेंडूची भरपूर माहिती आहे.

 

झेंडूच्या रोपाची माहिती

झेंडू हे आमच्या बागेतील सर्वात लोकप्रिय फूल आहे. त्याची फुले मुख्यतः धार्मिक, सामाजिक आणि इतर अनेक कारणांसाठी हार बनवण्यासाठी वापरली जातात. भारतात, हिंदू झेंडूच्या फुलाचा वापर देवी-देवतांची पूजा करण्यासाठी करतात, मुख्यतः दिवाळी, होळी (सेंद्रिय रंगांसाठी). त्याचा पिवळा रंग सूर्यप्रकाशाचे लक्षण आहे, जे नवीन सुरुवातीचे वर्णन करते.

 

झेंडू वनस्पती बद्दल

जगभरात झेंडूच्या जवळपास 56 प्रजाती सापडल्या आहेत. झेंडूची फुले सोनेरी, केशरी, पांढरी, लाल, पिवळी अशा अनेक रंगात फुलतात. पिवळे आणि केशरी रंगाचे झेंडू हे सर्वात सामान्य फुलांपैकी एक आहे. उत्कटतेचे आणि सर्जनशीलतेचे प्रतीक असलेल्या या फुलांना “सूर्याची औषधी वनस्पती” म्हणूनही ओळखले जाते.

 

झेंडूच्या फुलाचा इतिहास

आजच्या जगात, झेंडू हे सर्वात लोकप्रिय फुलांपैकी एक आहे जे उत्तर अमेरिकन गार्डन्समध्ये दरवर्षी उगवते. अनेकशे वर्षांपूर्वी त्यांचा प्रवास अमेरिकेतून युरोप आणि आफ्रिकेपर्यंत सुरू झाला.

 

त्या शतकाच्या शेवटी, फक्त गोड वाटाणे आणि एस्टर ही युनायटेड स्टेट्सची लोकप्रिय फुले होती. नवीन फुलासाठी पदार्पण करण्याची हीच योग्य वेळ होती. 1915 मध्ये डेव्हिड बर्पी यांनी बियाणे कंपनी ताब्यात घेतली, जी कॉर्पोरेट होती आणि त्यांचे वडील डब्ल्यू. ऍटली बर्पी यांनी शोध लावला होता. तरुण डेव्हिडला वाटले की त्यांनी त्याच्या कॅटलॉगमध्ये झेंडू दर्शविण्याचा निर्णय घेतला आणि झेंडूच्या सर्व माहितीसह संशोधनासाठी निधी दिला.

 

1920 पासून, शेकडो नवीन वाणांसह झेंडूची पैदास विकसित झाली आहे. सुवासिक झेंडू, पांढरा झेंडू, संकरित आणि ट्रायप्लॉइड्स या सर्वांनी प्रजननात प्रगती केली आहे. असे वाटले की झेंडूला त्याच्या मूळ केंद्रापासून अमेरिकेत प्रजननावर जोर आणि लोकप्रियता मिळेल. आता त्यांना भारतीय झेंडूचे फूल म्हणून ओळखले जाते.

 

झेंडूच्या फुलांचे उपयोग

झेंडू हे एकमेव फूल जे सूर्यप्रकाशाने परिपूर्ण आहे. आपल्या सर्वांना माहित आहे की झेंडू मोहक किंवा रोमँटिक असू शकत नाहीत, ऑर्किड आणि गुलाब, झेंडूचा मोठा उपयोग आहे ज्यात सणांचे आकर्षण आहे. हे फूल धार्मिक समारंभ, विवाह, अंत्यसंस्कार किंवा अनेक प्रसंगी आपली उपस्थिती दर्शवते.

 

झेंडूच्या सजावटीव्यतिरिक्त, त्याचे आरोग्य आणि निरोगीपणासाठी अनेक उपयोग आहेत. एक प्राचीन उपचार करणारा म्हणाला, झेंडूच्या फुलांचे हजारो वर्षांपासून औषधी उपयोग होते, वैद्यकीय शास्त्र झेंडूच्या फुलांचे आरोग्य फायदे ओळखते.

 

या भारतीय सणांमध्ये झेंडू हा एक मोठा भाग आहे. झेंडूची उत्पत्ती सामान्यत: मेक्सिकोमध्ये झाली आहे आणि भारतात केवळ 350 वर्षांपासून वापरली जात आहे.

 

झेंडूच्या फुलांच्या जाती

संपूर्ण जगात झेंडूच्या 50 पेक्षा जास्त जाती आढळतात. येथे झेंडूच्या संपूर्ण माहितीसह टॉप 5 झेंडूच्या वाणांची चर्चा करत आहोत.

 

Tagetes कॉटेज लाल

Tagetes Cottage Red हे एक चमकदार लाल, एकल आणि पाच पाकळ्यांचे फूल आहे ज्याचा मध्यभागी सोनेरी भाग आणि पिवळ्या कडा आहेत. ही संकरित वनस्पती नावाची मेक्सिकोची पहिली जात होती. Tagetes Cottage Red हे उन्हाळ्यापासून हिवाळ्यापर्यंत (दंव) 5 फूट उंच वनस्पती म्हणून वाढते किंवा दिसते. हे सूर्यप्रकाशात आणि दीर्घकाळ टिकणाऱ्या फुलांमध्ये चांगले वाढते. फ्रेंच झेंडू जातीतील हे सर्वात सुंदर झेंडू फुलांपैकी एक आहे.

 

बायल्या मल्टीराडियाटा

Baileya multiradiata हा एक जंगली झेंडू आहे जो वसंत ऋतूमध्ये अतिशय आकर्षक दिसतो. हे दक्षिण अमेरिका आणि मेक्सिकोच्या वाळवंटात उद्भवले. बेल्या वालुकामय जमिनीत वाढतात. हे वसंत ऋतूमध्ये काही आठवड्यांपर्यंत वाढते, त्याच्या बियाण्यापासून नवीन रोपे वाढतात. बेलीयाचे फूल अतिशय नाजूक असते आणि अगदी थंडीतही उभे राहू शकत नाही. हे चमकदार पिवळे फूल हिरव्या पर्णसंभाराच्या जवळपास देठावर उगवते. कालांतराने हे फूल कागदात बदलते.

 

कॅलेंडुला ऑफिशिनालिस बॉन बॉन मिक्स

बॉन बॉन विविधता ही एक बटू झेंडू आहे, जी भांडी आणि अरुंद सीमा लागवडीसाठी पूर्णपणे योग्य आहे. वनस्पती जर्दाळू, नारिंगी आणि पिवळ्या रंगात मोठ्या, पोम-पोम आकाराच्या फुलांमध्ये वाढते. हे फूल थंड तापमानात चांगले वाढते आणि उष्णता सहन करू शकत नाही. त्याच्या पाकळ्या खाण्यायोग्य आहेत आणि केक, पुडिंग्ज आणि सॅलड्स सजवण्यासाठी वापरल्या जाऊ शकतात.

 

Tagetes डिस्कव्हरी ऑरेंज उभारतात

आपल्याला या फुलाबद्दल चांगले माहित आहे, हे खूप सामान्य आहे आणि आपल्या आजूबाजूला पाहिले जाऊ शकते. हे आमच्या बागेत, फुलांच्या दुकानात मोठ्या प्रमाणात आढळू शकतात. झेंडूचे फूल, ज्याचा आपण पूजेसाठी सर्वाधिक वापर करतो. या फुलाबद्दल जाणून घेऊया, त्याचे नाव काय आहे, आपण सर्व याला झेंडूच्या नावाने ओळखतो, त्याचे वैज्ञानिक नाव, त्याचे उत्पादन, त्याची मूळ जमीन, हे जाणून घेणे खूप महत्वाचे आहे, झेंडूच्या माहितीचा हा एक महत्त्वाचा भाग आहे.

 

डिस्कव्हरी ऑरेंज ही एक जोमदार, फ्लोरिफेरस वनस्पती आहे जी संपूर्ण उन्हाळ्यात मोठी केशरी आणि पिवळी फुले तयार करते. ही एक झुडूप असलेली वनस्पती आहे जी मोठी, दीर्घकाळ टिकणारी फुले तयार करते जी वर्षभर फुलते. फुलांच्या खालच्या भागात असलेली त्याची गडद हिरवी पर्णसंभार कुस्करण्याच्या वेळी एक विशिष्ट वास सोडते. हे सीमेवर, मोठ्या प्रमाणात लागवड आणि कंटेनरमध्ये लागवड करता येते.

 

टागेट्स डबलून उभारतात

 

डबलून जातीमध्ये मजबूत आणि जाड देठांवर मोठी, पूर्णपणे दुप्पट, सोनेरी पिवळी पोम पोम फुले असतात. हे सर्वात कठीण आणि बळकट झेंडूंपैकी एक आहे आणि अत्यंत हवामान-प्रतिरोधक आणि मजबूत सूर्यप्रकाश आहे. हवामानाची पर्वा न करता ही फुले दीर्घकाळ वाढू शकतात.

 

झेंडूचे महत्त्व आणि माहिती

 

झेंडू हे बागेसाठी, घराच्या सजावटीसाठी एक अतिशय सामान्य फूल आहे आणि मुख्यतः धार्मिक आणि सामाजिक कार्यासाठी हार घालण्यासाठी सैल फुले म्हणून वापरले जाते.

त्याची सुलभ आणि विशाल अनुकूलनक्षमता संस्कृती. झेंडूच्या शेतीतून तुम्हाला मोठा नफा मिळू शकतो.

 फुलांचे उत्पादन करण्यासाठी त्याचा कमी कालावधी, आकर्षक रंगांची विस्तृत श्रेणी, आकार, आकार आणि चांगली गुणवत्ता फुल उत्पादकांचे आणि दर्शकांचे लक्ष वेधून घेते.

झेंडू सैल आणि कापलेल्या फुलांसाठी, प्रामुख्याने हार घालण्यासाठी आदर्श आहेत.

ते गट प्रदर्शनासाठी बेडमध्ये लावले जाऊ शकतात किंवा कुंडीत, घराच्या बागेत किंवा सजावटीसाठी वाढवता येतात.

 भारतात, दसरा आणि दिवाळी सणाच्या वेळी झेंडूच्या फुलांची मागणी खूप जास्त असते, ती देवी-देवतांना अर्पण करतात.

 

झेंडूची लागवड

 

झेंडूच्या लागवडीसाठी चांगल्या लागवड प्रक्रियेसाठी झेंडूची संपूर्ण माहिती आवश्यक आहे. झेंडूच्या फुलांच्या शेतीमध्ये झेंडूच्या फुलांच्या लागवडीसाठी अनेक पायऱ्यांचा समावेश होतो. भारतातील झेंडू शेतीची प्रक्रिया तुम्ही शिकू शकता.

 

हवामान

 

झेंडूच्या फुलांना चांगल्या वाढीसाठी आणि फुलांसाठी सौम्य हवामान आवश्यक असते.

त्याच्या वाढीसाठी सरासरी तापमान श्रेणी 18-20 डिग्री सेल्सियस आहे.

35 डिग्री सेल्सिअसपेक्षा जास्त तापमान झाडांची वाढ होऊ देत नाही, ज्यामुळे फुलांचा आकार आणि त्यांची संख्या कमी होते.

झेंडूची फुले तीव्र हिवाळ्यात वाढू नयेत, झाडे आणि फुले दंवमुळे खराब होऊ शकतात.

 

माती

 

झेंडूची लागवड मोठ्या प्रमाणात मातीत केली जाऊ शकते, ती वेगवेगळ्या प्रकारच्या मातीशी जुळवून घेता येते.

हलक्या जमिनीत झेंडूच्या फुलांच्या लागवडीसाठी बौने झेंडू सर्वोत्तम आहेत, समृद्ध, चांगला निचरा होणारी, ओलसर माती आफ्रिकन (उंच) झेंडूसाठी सर्वोत्तम आहे.

झेंडूच्या शेतीसाठी 5.6pH ते 6.5pH असलेली वालुकामय चिकणमाती माती सर्वोत्तम आहे.

 

जमीन तयार करणे

 

मुख्य शेतासाठी जमीन चांगली नांगरून 2-3 वेचणी करून आणि 20-25 टन प्रति हेक्टर शेणखत मिसळून ते जमिनीत मिसळावे. झेंडूच्या उत्पादनक्षम लागवडीसाठी तुम्ही कड आणि फरो योग्य प्रकारे बनवावे.

 

पेरणीची वेळ आणि हंगाम

वातावरणानुसार झेंडूची लागवड तीन वेगवेगळ्या हंगामात केली जाते आणि बिया पेरल्या जातात. चला खालील तक्त्यामध्ये कालावधी तपासू या जिथे तुम्हाला वर्ष आणि महिन्यांच्या कालावधीनुसार झेंडूची माहिती मिळेल.

 

फुलांचा हंगाम लागवडीची वेळ लावणीची वेळ

उशिरा पाऊस जूनच्या मध्यात जुलैच्या मध्यात

सप्टेंबरच्या मध्यात हिवाळा मध्य ऑक्टोबरच्या मध्यात

उन्हाळा जानेवारी ते फेब्रुवारी फेब्रुवारी ते मार्च

 

 

फुलांची काढणी

प्रत्यारोपणानंतर, झाडांना फुलण्यासाठी सुमारे 40-50 दिवस लागतात.

सैल फुले तोडली जातात, ती त्यांच्या विविधतेनुसार पूर्ण आकारात येतात.

सकाळी लवकर फुलांची काढणी केली.

फुलांचे सिंचन केल्याने फुलांचा दर्जा चांगला मिळतो.

नियमितपणे फुले तोडणे आणि वाळलेली व खराब फुले व पाने काढून टाकणे यामुळे उत्पादन वाढते.

एका रोपातून सुमारे 100 ते 150 फुले मिळतात आणि त्याचा फुलण्याचा कालावधी सुमारे 3 महिने असतो.